Slecht nieuws: ZEO is failliet. En dat is balen voor de Quantified Self community. Want ZEO laat heel mooi zien wat er tegenwoordig mogelijk is op het gebied van zelfmeten en is daarmee een prachtig voorbeeld van waar QS voor staat.

Dé slaapsensor ZEO, ontwikkeld door Ben Rubin, bestaat uit een apparaatje en een hoofdband, dat met behulp van sensoren de hersengolven meet. Het registreert je diepe slaap, lichte slaap en remslaap en geeft hierdoor inzicht in je slaappatroon. Wat in een slaaplaboratorium kan worden gemeten met zo’n EEG-muts op je hoofd met 16 draden eraan, dat kan met ZEO gewoon thuis, in je eigen bed, onder natuurlijke omstandigheden.

Lopend onderzoek Maar ZEO is failliet. En dat is balen, ook voor ons, als onderzoekers binnen het Quantified Self Institute. We zijn namelijk net zo lekker bezig. Zowel met onderzoeken waarbij ZEO zelf het object is, als onderzoeken waarbij ZEO als instrument wordt ingezet. Samen met Marijke Gordijn van Chrono@work en Chronobiologie (RuG) zijn we de ZEO sensortechnologie aan het vergelijken met de gouden standaard op het gebied van slaaponderzoek, te weten de polysomnografie. Twee studenten van de opleiding Human Information Technology van de Hanzehogeschool zijn de gebruikersvriendelijkheid van het apparaat (voor zowel onderzoekers als consumenten) aan het testen. En in samenwerking met het ICPE vergelijken we de uitkomsten van ZEO met slaapdagboeken. Daarnaast gebruiken we ZEO om te bekijken wat de effecten van slaap zijn op de sportprestaties van atleten.

Verwachtingen Omdat de validiteitsonderzoeken nog niet zijn afgerond kunnen we nog geen officiële uitspraken doen, maar het lijkt erop dat het behoorlijk goed zit met ZEO. De verwachting is dat ZEO veel beter uit de test zal komen dan de alternatieve ‘slaapmeters’ die we ook bij ons valideringsonderzoek hebben betrokken, zoals Fitbit One, Sleep Tracker en de Sleep Cycle App. En dat heeft iets wrangs: het zijn juist deze (veelal goedkopere) alternatieven, die ZEO de das hebben omgedaan.

Wat nu? Heel hard hopen dat ZEO toch nog een doorstart krijgt of anders op een andere wijze wordt voortgezet. En voorlopig gaan we gewoon door met onze onderzoeken. Want ook al bestaat ZEO dan straks misschien niet meer, het systeem voldoet buitengewoon goed als uitgangspunt om ‘proof of principle’ te leveren; om de werkzaamheid van het concept in het algemeen aan te tonen. Hoe goed zijn deze consumentensensoren? Hoe gebruikersvriendelijk zijn ze? En kun je er mee meten hoe veranderingen in je leefstijl effect hebben op je slaap? ZEO of geen ZEO, de antwoorden op deze vragen zijn hoe dan ook relevant.

Door Martijn de Groot

Bron: Digitale Zorggids, 2 mei 2013